Elke maand test docent watersport John Coenders je vaarkennis met een uit het leven gegrepen casus. Weet jij wat er moet gebeuren om ongelukken te voorkomen? Deze maand duiken we in het Hollandse weer en de weerkaarten. Wanneer zou jij het anker los halen?
VRAAG
Op welke dag ga je varen, afgaande op de getoonde weerkaart – dag twee of dag vier?
Je hebt vakantie en alle tijd van de wereld voor jezelf. Je plan is om (bijvoorbeeld) van Stavoren naar Kornwederzand, van Kornwederzand naar Terschelling of van Lauwersoog naar Schiermonnikoog te varen. Je zeilschip van elf meter is goed toegerust voor deze wateren.
Je bereidt je tocht voor en bekijkt de weerkaarten voor de komende dagen. Stel nu dat je de volgende, verschillende kaarten onder ogen krijgt: op dag twee (de volgende dag) eentje met weersysteem A en op dag vier eentje met weersysteem B.
Wanneer kun je het beste vertrekken, gebaseerd op deze informatie?
ANTWOORD
De vaardigheid van schipper en bemanning, het vaarwater en de plaats waar je je bevindt zijn (naast een schip dat geschikt is voor deze wateren) bepalend voor de keuze die je maakt.
Weersysteem A is een actief lagedrukgebied (975 HPa) ten oosten van ons land met een oostelijke trekrichting. In een lagedrukgebied spiraalt de wind tegen de wijzers van de klok min of meer parallel aan de isobaren naar het centrum.
Weersysteem B is een hogedrukgebied dat iets ten noordoosten van ons land ligt. In een hogedrukgebied spiraalt de wind met de wijzers van de klok mee naar buiten, ook hier min of meer de isobaren volgend.
A zal dus een zuidwest/westelijke wind veroorzaken (mede afhankelijk van de precieze ligging van de kern en de trekrichting), B zal, omdat het ten noorden van ons land ligt, een oost/zuidoostelijke stroming veroorzaken.
De isobaren in A liggen vrij dicht bij elkaar, zeker vergeleken met de isobaren in B. Dat wil zeggen dat er bij die eerste sprake is van op zijn minst matige, zo niet harde wind.
Nog een overweging: Stavoren en Kornwederzand liggen aan de oostkant van het IJsselmeer, terwijl de route Harlingen – Terschelling aan de oostkant nog een beetje afgedekt wordt door platen en de Zoutkamperlaag.
Er is dus geen ‘juiste’ keuze, het is geheel aan de schipper welke situatie de voorkeur geniet.
EXTRA INFORMATIE
De volgende boeken zijn te krijgen op www.vaarwinkel.nl
Het Weer In Kaart door Henk Huizinga, geschikt voor beginnende en gevorderde vaarders, helder en overzichtelijk.
Metereologie En Oceanografie Voor De Zeevaart door C.J. van der Ham e.a., voor wie diep in de materie wil duiken, zeer compleet.
John Coenders werd al vroeg gegrepen door de schoonheid van het water en heeft zijn hele leven eraan gewijd. Eerst als buitensportdocent aan het CIOS en onderwijskundige, na pensioen door cursussen Klein Vaarbewijs te geven. Hij is dikwijls in zijn catamaran op het wad te vinden.
