Elke maand test docent watersport John Coenders je vaarkennis met een uit het leven gegrepen casus. Weet jij wat er moet gebeuren om ongelukken te voorkomen? In de aflevering bekijken we een mogelijke oorzaak van motorpech en welke maatregelen je kunt nemen om dit te voorkomen.
VRAAG
Wat was de meest waarschijnlijke oorzaak van het onderstaande ongemak?
Een trip down memory lane: veertig jaar geleden kochten we de Noordzeebotter “KL50” in Makkum. Makkum-Amsterdam zou een mooie maiden trip zijn, dáchten we. Eenmaal onderweg zette de wind door uit een zuidwest-westelijke richting. Plotsklaps, ergens ter hoogte van Hindelopen, stopte onze Caterpillar zescilinder motor.
Geen prettig gevoel: ons nieuwe schip, schommelend en drijvend in de richting van de lager wal, en inmiddels begon het al te schemeren. In die tijd werden we nog niet gehinderd door enige deskundigheid en beschikten voornamelijk over veel overmoed. Gelukkig was het anker groot en zwaar genoeg om ons uit de problemen te houden.
ANTWOORD
Als een diesel ermee stopt, krijgt hij óf geen brandstof, óf geen lucht. Aangezien de luchtfilters schoon waren, moest het dus een gebrek aan brandstof zijn, was de conclusie. Met onze kennis van toen vermoedden we dat de tank leeg was, de filters verstopt waren of dat er iets mis was met de brandstofpomp.
Het bleken de filters te zijn, totaal verstopt. Het schip had lang stil gelegen, waardoor er mogelijk condensvorming en bacteriegroei in de tank hadden plaatsgevonden. Bezinksel dat waarschijnlijk in de loop van de tijd naar de bodem was gezakt. Door de windrichting en de rompvorm (een absolute rondbodem) lagen we nogal te slingeren, dus al het vuil werd losgeschud en kwam naar boven. De volgende ochtend maakten we alles zo goed als mogelijk schoon, ontluchtten de leidingen en konden we gelukkig weer verder.
We ontdekten nog iets anders. De tank was half gevuld, maar de aanvoerleiding bleek vrij hoog te zitten (nooit aan gedacht en ook niet gecontroleerd). De logica daarvan begrepen we niet. In elk geval stond het brandstofniveau in de tank niet zo ver meer boven de aanvoerleiding. Ook dát had zomaar verkeerd kunnen gaan. Onderweg hebben wij dus getankt en we bereikten Amsterdam uiteindelijk veilig en wel. Een leerzame eerste tocht.
EENVOUDIGE MAATREGELEN
Wat kun je doen om dit onheil te voorkomen? Laat de filters minimaal één keer per jaar nakijken, doe de tank vol voor de winter en voeg eventueel antibacteriegroeimiddel toe. Tap ook het waterreservoir (waterzak) onderin minimaal twee keer per jaar af. Dit is een goede indicator voor de kwaliteit van de aanwezige brandstof.
Het is belangrijk bij vertrek (zeker als het schip je nog onbekend is) uit te zoeken hoe de systemen zijn uitgelegd en wat de conditie er van is. KNRM heeft het er jaarlijks druk mee dat mensen een boot kopen en zonder enige onderzoek van de conditie van de motor (zoals het aftappen van de brandstoftank, service van de motor, conditie koelwater- en olieslangen, impeller koelwaterpomp, inlaatfilter, luchtfilter of het controleren van olie-, koelwater- en brandstofniveau, accu’s) de motor starten en vervolgens niet gehinderd door enige kennis aan een reis beginnen.
Hoe het afliep met ons schip? De “KL50” is inmiddels verkocht en vaart nu onder de naam “Bornrif” als charterschip op het wad.
Zie ook ons infoblad ‘vervuilde diesel’.
John Coenders werd al vroeg gegrepen door de schoonheid van het water en heeft zijn hele leven eraan gewijd. Eerst als buitensportdocent aan het CIOS en onderwijskundige, na pensioen door cursussen Klein Vaarbewijs te geven. Hij is dikwijls in zijn catamaran op het wad te vinden.
