Elke maand test docent watersport John Coenders je vaarkennis met een uit het leven gegrepen casus. Weet jij wat er moet gebeuren om ongelukken te voorkomen? Deze maand gaan we naar Dokkum, waar we ons verdiepen in brughoogtes en waterdieptes.
VRAAG
Kun je doorvaren of wacht je nog een uurtje op een aardige Marrekriteplek onderweg om te lunchen?
Je vaart van Dokkumer Nieuwe Zijlen naar Dokkum. Ten oosten van Dokkum ligt de Schreiersbrêge (BB H30). Je inschatting is dat je rond twaalf uur aan zult komen bij de brug. Je kruiphoogte is 28,5 dm en je steekt 1,5 meter. De Almanak meldt als waterstand in het Grootdiep NAP: SP -0,52 NAP. Je hebt gekeken op de waterstandsmelder in Dokkum en ook gebeld met de sluiswachter van de Willem Lorésluis (die gegevens vind je in de Almanak deel 2). Hierdoor kom je te weten dat de actuele waterstand niet NAP -0,52 is, maar NAP -0,32.
Wat doe je?
ANTWOORD
Brughoogtes en waterdieptes worden altijd gegeven ten opzichte van het streefpeil. Dat is de waterstand die de waterbeheerder in een bepaalde boezem nastreeft. Die gegevens staan in de ANWB Almanak (Deel 2) en op waterkaarten. Door afwaaien, opwaaiing dan wel spuien kán de waterstand verschillen. Die gegevens vind je door informatie in te winnen bij de waterbeheerder of op de peilschalen (100 meter voor de brug) of hoogteschalen (naast de brug). Deze geven de meest actuele waterstand aan.
In het voorbeeld is het actuele waterpeil niet NAP -0,52 maar NAP -0,32, zoals op de blauwe peilschaal te lezen is. Het water staat dus 20 cm hoger. Dat maakt de brughoogte 30 – 2 = 28 dm. Voor de zekerheid kun je dus beter even wachten tot het waterpeil is gezakt naar normale waarden.
Soms staat er ook een hoogteschaal (op de tekening aan de rechterkant). Hoogteschalen zijn geelzwart en geven de actuele doorvaarthoogte op het wateroppervlak aan. Ze staan vaak op wateren die onderhevig zijn aan wisselende omstandigheden.
TER INFO
Als je twijfelt en vooraf de actuele waterstand wilt weten, is het goed de waterbeheerder te bellen. Waterbeheerders en sluiswachters hebben alle actuele informatie direct beschikbaar. Hun telefoonnummers vind je in de Almanak bij het betreffende water.
De Almanak geeft vaak meer nuttige informatie. Zo staat er bijvoorbeeld bij het Dokkumer Grootdiep, varende richting Dokkumer Nieuwe Zijlen, dat de binnenbochten soms wat ondieper zijn en dat het aanbeveling verdient iets meer het midden van het vaarwater aan te houden. De binnenbochten zijn soms gemarkeerd door prikken. In het voorbeeld heb je 20 cm meer water, maar is het met je 1,50 meter diepgang toch even opletten in binnenbochten.
John Coenders werd al vroeg gegrepen door de schoonheid van het water en heeft zijn hele leven eraan gewijd. Eerst als buitensportdocent aan het CIOS en onderwijskundige, na pensioen door cursussen Klein Vaarbewijs te geven. Hij is dikwijls in zijn catamaran op het wad te vinden.
