Verstoring van communicatieapparatuur door ledlampen, het blijkt een herkenbaar euvel. Verschillende schippers reageerden op het stuk over leds uit de vorige EOC Info. Ook kwamen er tips binnen en we hebben ons licht opgestoken bij Agentschap Telecom. Tijd dus voor een update.
Ledlampen kunnen radiosignalen van communicatieapparatuur zoals AIS en marifoon verstoren. Ook GPS en radar zijn er gevoelig voor. De lichtgevende stoorzender kan van alles zijn: een huis-tuin-en-keukenledlamp tot aan een navigatielantaarn op leds. Een verzekerde wees ons erop dat zijn nieuw gebouwde schip volledig is uitgerust met ledverlichting, binnen en buiten, inclusief de boordlichten. Die bestaan tegenwoordig ook in een goedgekeurde variant, te herkennen aan het keurmerk met het ankertje of stuurrad. Deze leds zijn uitgebreid getest, maar kunnen altijd nog een kleine storing geven; dat komt door de ‘schakelende regelaar’ in de lamp. Ook zijn ze prijzig, dus wie de investering niet kan of wil doen, kan beter de gloeilamp nog even in ere houden.
ONDERZOEK FOCUST OP DE WAL
Telecom (AT) is een onderzoek gestart naar ledlampen en verstoring. De resultaten verschijnen dit voorjaar. ‘We hebben ons alleen gericht op huishoudelijke lampen’, vertelt inspecteur Ron Molenkamp, die het onderzoek leidt. ‘We hebben 50 leveranciers lampen op laten sturen om te kijken welke wel en welke niet storen.’ Misschien logisch dat de focus op de wal ligt, daar branden immers de meeste leds. Maar AT is ook de waakhond van de ether op de binnenwateren. Molenkamp: ‘We weten dat er verstoringen zijn van AIS en marifoon. Alleen de ontvangst wordt verstoord, zelf zenden wordt niet gehinderd. Hoe dichter een ledlamp bij de antenne staat, hoe groter de kans op slechte ontvangst.’ Wat is nu verstandig, wel of geen leds aan boord? ‘We kunnen doen zoals de Amerikaanse overheid, die adviseert op schepen alleen gloeilampen te gebruiken. Maar we zullen toch over moeten op led. Op dit moment heb ik geen concreet advies voor de scheepvaart. Wel kan ik melden dat ook de verstoringen op het water onze aandacht hebben.’
TIPS
- Gebruik alleen goedgekeurde navigatielantaarns, met symbool anker of stuurrad. Geeft geen 100% garantie, maar de storingsbron is in deze lampen beter afgeschermd.
- De kans op storingen door leds in de woning, machinekamer of het gangboord is klein. Pas vooral op met leds dicht in de buurt van antennes en ontvangers, zoals boordlichten en lampen in de stuurhut. Vaak ontstaan problemen na aanpassing van bestaande verlichting, bijvoorbeeld als in een bestaand armatuur een gloeilamp wordt vervangen door een ledpeertje. Dit soort led-vervangingslampen geven de meeste storing.
- Bij schepen die vanaf nieuwbouw zijn uitgerust met een ledsysteem zijn minder problemen te verwachten.
- Storingen kunnen zich via de voedingskabel terugverplaatsen naar het boordnet of overgedragen worden naar een naastliggende kabel. Denk aan de mast van een zeilboot, daar liggen de kabels van toplicht en marifoon vaak parallel.
Last van een storing? Begin de zoektocht naar de oorzaak bij wat het laatste is aangepast.
