De binnenkijker: paviljoentjalk “Twee Gebroeders”

We vallen graag met de deur in huis: hoe zien de woonboten en -arken van Nederland er eigenlijk vanbinnen uit? In de serie ‘De Binnenkijker’ gaan wij op de koffie bij waterwoners en nemen daar hun interieur onder de loep. Over verbouwingsperikelen, praktische aanpassingen en luxe details. Hier doe je inspiratie op!

Vandaag nemen we een kijkje aan boord bij paviljoentjalk “Twee Gebroeders”. Trotse bewoners Janneke Hindriksen en Darna Weinstein hebben de tjalk eigenhandig gestript en opnieuw opgebouwd met behoud van haar historische details en kenmerken. Een klus die 2,5 jaar in beslag nam, maar alle inspanning meer dan waard was. ‘Ik zou hier niet weg willen.’

Waar zijn we?

Janneke: ‘we zijn in de Zijlsingel van Leiden, één van de 7 singels die de historische binnenstad omringen’. ‘Het is eigenlijk de Rijn’, vult Darna aan, ‘die komt uit in Katwijk, maar is uiteindelijk een klein water geworden.’ Toen Janneke hier in 1973 kwam wonen, keek zij tegen een betonnen muur aan van de Leidse Onderwijsinstellingen. Deze is een paar jaar later afgebroken en daar is een mooi groen park voor terug gekomen. Aan de overkant is een historische begraafplaats, waar onder andere de moeder van Vincent van Gogh begraven ligt. Ook is er een natuurspeeltuin aangelegd. Het park beslaat de hele singel en kun je helemaal rondlopen, een route van zo’n 6,5 kilometer. ‘De afgelopen jaren is er heel veel geïnvesteerd in groen, heel erg fijn!’, aldus Darna.

Hoe zijn jullie hier terechtgekomen?

‘Ik werkte in Groningen en toen we in 1973 gingen fuseren met een uitgeverij in Leiden ben ik meeverhuisd. Het waren mijn collega’s destijds die zeiden dat ik eens naar een woonboot moest kijken, daar had je er veel van in Leiden. Zodoende kwam ik eerst op een ander schuitje terecht, een krot mag je wel zeggen. Die lag ook op deze plek overigens. Ik ben tussendoor van baan gewisseld en in Engeland gaan werken. Daar ontmoette ik Darna en zij is in 1980 mee terug gekomen naar Leiden. Later, in 1993, hebben we samen deze tjalk gekocht’, vertelt Janneke. Darna lacht: ‘Ook een krot.’

Stukje geschiedenis

De paviljoentjalk is gebouwd in 1904 en diende als turfschip. Net na de oorlog is zij opgebouwd en in gebruik genomen als woning. Veel originele elementen zitten er nog in zoals de open haard en de vloeren in de keuken en badkamer. Ook aan de indeling is door Darna en Janneke niets veranderd. ‘Er is één wandje verplaatst, dat is het’, aldus Janneke.

Het is zo’n bijzonder schip dat ze zelfs bij de raadsvergadering van de schoonheidscommissie blij waren met de aankoop van de paviljoentjalk. Een vervanging van de ligplaatsvergunning aanvragen was dus geen enkele moeite voor Janneke, ze zagen de “Twee Gebroeders” graag komen!

“Twee Gebroeders” in de geschiedenisboeken
Het doorkijkje vanuit de keuken naar de woonkamer

De reis naar een droomwoning

De “Twee Gebroeders” werd voor de koop versleept naar een werf in Alphen aan den Rijn en daar op de wal gekeurd. Toen het vlak gespoten werd bleek deze zo lek als een mandje, wat aanzienlijk scheelde in de vraagprijs. De tjalk werd over het water naar een werf in Leiden geduwd, met pompen erin om ondertussen het water eruit te pompen. Vervolgens heeft het schip een half jaar op de werf gelegen om het hele vlak te laten dubbelen en de boeg en achtersteven geheel te laten restaureren. Op de ligplaats ging het klussen nog twee jaar door. Darna: ‘we hebben heel veel zelf gedaan, eigenlijk alles behalve het stucwerk, gas en elektriciteit. We begonnen met alle schrootjes eruit te slopen, wat een werk! Omdat we geen auto hadden, werd de aan- en afvoer van afval en materialen met de roeiboot gedaan.’ Leuk weetje: bij de restauratie is er gebruik gemaakt van het zogeheten Leidse kleurenpalet; onder andere groen, grijs en rood. Deze zouden volgens een jarenlang kleurenonderzoek door Leidse schilders nooit gaan vervelen. ‘De boot is heel mooi gebouwd, met binnenmuren van hout, dus niet alleen staanders. Op die houten muren kwamen ontelbare rachels en vervolgens gipsplaten. Het heeft dus heel veel lagen en dat konden wij allemaal gereed maken voordat de stukadoor kwam. Dat was echt veel werk’, voegt Janneke nog toe.

Anjo Hermans, inmiddels een goede vriendin die een eigen meubelmakerij heeft in Leiden, heeft hun keuken ontworpen. Een knap staaltje maatwerk, waarbij over elke centimeter is nagedacht en benut wordt. Er zit zelfs een semiprofessionele broodoven in, een uit de hand gelopen hobby van Darna. ‘De keuken is inmiddels zeven jaar oud, maar dat zie je er totaal niet aan af. Anjo heeft zulk prachtig werk geleverd, we zijn er nog iedere dag blij mee.’

De op maat gemaakte keuken
Het paviljoentje

Een ander pronkstuk aan boord is het roefje, oftewel paviljoentje. Een jaar of zeven, acht geleden is deze helemaal gerenoveerd. Eerder al had Janneke met de buurman alles ingemeten en op maat gemaakt, maar verbouwingsmoeheid zorgde ervoor dat deze klus nog zo’n tien jaar was blijven liggen. Op het resultaat zijn ze enorm trots, paviljoentjes bestaan namelijk bijna niet meer. ‘In ieder geval niet in deze originele staat, ik denk dat er daarvan nog maar een paar zijn. Ik ben daar best benieuwd naar.’

Onlangs is de slaapkamer nog opgeknapt, daar hadden ze destijds de puf en het geld niet meer voor. Dat maakt het van binnen nu wel klaar en eigenlijk zijn ze er ook wel klaar mee. ‘Nooit meer’, zegt Darna, ‘hoewel het natuurlijk nooit af is. In de badkamer zit nu nog een verzonken bad, daar zou ik uiteindelijk toch gewoon graag een douche hebben.’

Grootste cadeau van wonen op het water?

‘Je kan natuurlijk een feest geven of muziek draaien zonder dat iemand daar last van heeft’, zegt Janneke, ‘en je zit volop in het groen en kan, als jewil, elke dag het water in.’ Darna vult aan: onder de woonbootbewoners is er een buurtgevoel. Als er storm is geweest dan kijken we even bij elkaarof alles nog heel is. Dat soort dingen, dat gevoel, dat is ook heel waardevol.’

Darna en Janneke op hun vlonder

Een leuk moment

Janneke: ‘je had hier aan de overkant een zwemvlonder en op een gegeven moment kwam er een jong stel daar ieder dag Zuid-Amerikaans dansen oefenen op klassieke muziek. Dat konden ze zo ontzettend goed! Helaas zijn ze nu weg, heel jammer, het was prachtig om naar te kijken.’

Word lid van de Varende Vrienden van EOC-nieuwsbrief

De Varende Vrienden van EOC is een bron van informatie: vaartips, onderhoudstrucs en boeiende verhalen van medeschippers.
Via onze nieuwsbrief krijg je de beste artikelen maandelijks in je mailbox.
Gratis en toegespitst op jouw voorkeuren!

Astrid Boogert
Astrid Boogert
Marketing medewerker