In de dichte mist voer donderdag 29 december een schip door de stuw in de Maas bij Grave. Een opmerkelijk ongeval, dat gevolgen had voor verschillende soorten schepen die bij EOC verzekerd zijn. Ook een ongeval waarbij de samenwerking binnen EOC en de expertise eens goed getest werden. Conclusie? Beter kan altijd, maar geslaagd met een ruime voldoende.
Manager Schade Gert Schols was degene die binnen EOC alles coördineerde. ‘Eigenlijk kwamen we pas de volgende ochtend op gang, nadat we gebeld werden door een verzekerde. Normaal gesproken is er altijd wel iemand die, als hij zoiets leest in de media, een appje stuurt en dingen in werking zet. Dit keer was dat niet zo. De feestdagen zullen daar ook een rol in hebben gespeeld.’
De inzet begon met uitvinden welke verzekerden getroffen zouden zijn. ‘We zijn gaan zoeken naar de woonboten die in de omgeving liggen, met behulp van ons bestand en Google Maps. Ook keken we op de AIS welke beroepsschippers in de buurt lagen. Met hen hebben we allemaal contact gehad. Zij konden ons veel vertellen over hoe de situatie was, maar soms ook waren wij degenen die hen op de hoogte brachten. Veel van de beroepsschippers hadden het schip nog tegen de kant liggen vanwege de feestdagen.’
In de loop van vrijdag werd duidelijk dat de sluis bij Heumen later dan nodig was dichtgegaan, waardoor ook het Maas-Waalkanaal voor een deel was leeggelopen. ‘Toen breidden we ons zoekgebied nog eens uit. We hielden samen precies bij wie welke klant had gebeld en waar hij of zij hulp bij kon gebruiken.’ Schols zag binnen EOC vooral een taak om de lijntjes zo kort mogelijk te houden. ‘We hadden één expert voor de woonschepen in Gennep/Heijen, dat zorgde ervoor dat er snel geschakeld kon worden.’
‘BELT U MAANDAG MAAR TERUG.’
De gevolgen van de dalende waterstand waren voor iedereen lastig in te schatten. Een enkele woonarkbewoner had meteen door wat er aan de hand was. Eentje had zichzelf al snel losgekoppeld en dreef in de haven, maar de meeste boten vielen scheef, met alle risico’s van dien. EOC-expert Meemme Geertman ging ter plaatse en onderhield het contact met de getroffenen. Zo werd bij een van de woonboten de hele nacht met duikers onder de boot gespoeld, zodat hij niet verder scheefzakte dan noodzakelijk.
‘En we hadden ook contact met woonboten die niet bij EOC verzekerd waren’, zegt Schols. ‘Die zaten bij grote commerciële bedrijven die alleen maar zeiden: ‘bel maandag maar terug, als je weet wat de schade is’. Onze expert heeft hen ook geholpen de schade te minimaliseren. Geld kan alle ellende die je van een gezonken boot hebt niet compenseren. En het is natuurlijk altijd de vraag of alle schade gedekt is.’
BELANGEN BEHARTIGEN
Ook onderhield EOC zo goed en zo kwaad als het ging contact met Rijkswaterstaat. ‘Maar het duurde even voordat dat goed op gang kwam. Extra belangen maken een beslissing natuurlijk ingewikkelder, maar we wilden toch graag betrokken worden.’ EOC probeerde de belangenbehartiging te focussen op degenen die rechtstreeks getroffen werden door het ongeval. ‘Met andersoortige behartiging, zoals over het omvaren, hebben de bonden meer ervaring.’
Bij de beroepsvaart gaat de schade vooral om verlette tijd. De feestdagen voorkwamen wat leed, maar toch duurde het voor de meeste schepen enkele dagen voor ze op weg konden. Het grootste leed was voor de “Admiratio”, die opgesloten zat in de haven van Cuijck. De havenmeester was daar zo alert geweest al snel de deur dicht te doen, wat leegloop en meer schade voorkwam, maar het zorgde er wel voor dat de schipper pas kon vertrekken toen de Maas weer helemaal bevaarbaar was.
En nu alle schepen weer varen of drijven, is het zaak op een rijtje te krijgen wie verantwoordelijk is voor welke schade. ‘Dat wordt een proces van jaren. Natuurlijk verhalen we het liefst zoveel mogelijk van de kosten op een andere partij, maar het is afwachten of dat gaat lukken.’
Hoe groot het leed ook was voor alle betrokkenen, Schols kijkt tevreden terug op de drukke periode die na de aanvaring plaatsvond. ‘Alle gevolgen hadden we niet voorzien, maar dat had niemand. Maar ik denk dat we goed hebben samengewerkt en dat we ons goed hebben kunnen inzetten om meer ellende en schade te voorkomen.’
Meemme Geertman
‘Het was een lange dag ja. De 30e kwam ik om een uur of 8 op kantoor in Meppel, om vrijwel meteen door te gaan naar Heijen. Pas de volgende dag, rond 14.30 kwam ik weer thuis. Ik had mijn zoon beloofd dat we gingen carbidschieten. Het was immers wel Oudjaarsdag.
Zo’n schadegeval begint met ter plaatse beoordelen welke schepen het meest dringend hulp nodig hebben. Dat waren er twee, waaronder de “Stormvogel”. Die hebben we drijvend gehouden met behulp van 8 kuub piepschuim. Een oplossing die ik met mijn 29 jaar ervaring nog niet eerder had toegepast. We duwden de platen met behulp van een duiker één voor één onder de betonnen omloop, aan de kant waar hij het diepst lag. Net zo lang tot hij weer dreef.
Bij een andere ark hebben we de hele nacht moeten spoelen. Daar kon zand en blubber aan de walzijde weggespoeld worden, dus in dit geval was dat een betere oplossing. Een oplossing die me mijn nachtrust kostte. Maar ach, we halen wel vaker een nachtje door.’
Admiratio
‘Ja, natuurlijk was het niet leuk om weken opgesloten te liggen. Maar alles beziend was dit de best mogelijke uitkomst.’ Bas den Braber lag met zijn “Admiratio” in de haven van Cuijk toen de stuw werd aangevaren. ‘De jongen die de keersluis dicht moest doen zat al aan een biertje, maar minder dan een half uur na de aanvaring was hij dicht. Twee opduwers van het bedrijf hier schoten er nog snel uit om eventueel hulp te verlenen. Die voeren er stationair draaiend met een gang van 12 kilometer per uur uit, zo hard stroomde het weg.’
Pas 4,5 week later kon de “Admiratio” weer uitvaren. Toch vindt Den Braber dat hij geluk heeft gehad. ‘Ik lag pas twee uur vast. Als we nog op de Maas hadden gezeten, had ik een veel groter probleem gehad. Waar laat je een geladen schip met zulk snel vallend water? En als de haven niet dicht was gegaan, had ik aan de grond gekomen met alle gevolgen van dien.’
Vooral het gebrek aan informatie was vervelend voor Den Braber. ‘Er kon ons door Rijkswaterstaat geen enkele indicatie gegeven worden. Ging het drie weken, drie maanden of wel een jaar duren? Dat maakte vooruitdenken lastig.’ Over het handelen van EOC is hij juist uitermate tevreden. ‘Daar werd niet moeilijk gedaan. De verlette tijd vergoeding werd direct per week voorgeschoten.’
Woonschip Stormvogel
‘We waren niet thuis. In de whatsappgroep waren berichten dat het water aan het zakken was. Er is wel vaker wat variatie, maar een uur later liet iemand weten dat er al een halve meter af was.’ Jansen van de “Stormvogel” kwam uiteindelijk om 23.30 thuis en moest toen concluderen dat zijn woonboot al aan een kant aan de grond zat. ‘We stonden voor een voldongen feit. Je weet dat dit kan gebeuren als er ijsgang is, maar dan worden we zeker 24 uur van te voren ingelicht en kunnen we maatregelen treffen. Nu konden we weinig meer.’
Het water zakte 2 meter en de “Stormvogel” zakte steeds schever. ‘In eerste instantie werd ons gezegd dat het bij die 2 meter zou blijven. Dan zouden we het net redden. Maar later op de dag werd duidelijk dat er nog een meter af zou gaan. Toen werd het voor ons kritiek.’
Langzaam sijpelde er water de bak in. Niet veel, de pompen konden het nog voorwerken, maar het was duidelijk dat er iets moest gebeuren. ‘Toen kwam het piepschuimidee. Dat heeft voorkomen dat we echt water maakten. De schade is eigenlijk heel beperkt gebleven.’
Ook vanuit de “Stormvogel” is er veel lof voor EOC. ‘Expert Meemme Geertman is de held van de plas. Natuurlijk is het een professional, maar de rust die hij uitstraalde had een positief effect op ons allemaal.’
