Schepen moeten aan regels voldoen. Dat was al zo toen ik in 1988 in dienst trad bij EOC en is ook nu nog het geval. Sterker, de regelgeving is sinds die tijd behoorlijk aangescherpt. Los van elkaar zijn de eisen misschien nog logisch – hoewel ook daar soms discussie over is – maar het wordt pas echt lastig als de ene regel met de andere in conflict komt. Zoals bij de ontluchting van de gasolietank en het vlamkerend rooster.
Sinds 2010 moet de diameter van de ontluchting van de gasolietank 1,25 keer groter zijn dan de vulleiding. Dit geldt nu voor Rijnschepen en vanaf 2025 voor álle gecertificeerde beroepsschepen. Zin of onzin? Welnu, in de afgelopen jaren heb ik meerdere tanks bol zien staan na het vullen met de bekende snelkoppeling. Vroeger werden gasolietanks gevuld met een pistool aan het einde van de slang en dat ging allemaal met een beheerste snelheid. Nu zetten we de snelkoppeling op de vulaansluiting en wil de bunkerboot de tank zo snel mogelijk vol hebben, want tijd is geld. Maar als de lucht in de tank niet snel genoeg eruit kan, dan ontstaat er druk. Een simpele rekensom: 1 bar overdruk staat gelijk aan 10 meter waterkolom. Dus als er tijdens het snel vullen 1 bar overdruk ontstaat, dan pomp je 10 meter waterkolom in de tank. Daar kan de wand van de gasolietank echt niet tegen, met alle gevolgen van dien. Dus deze eis is nog niet zo gek. Het is een logisch gevolg van de nieuwe manier van bunkeren.
VLAM GEKEERD, TOCH TANK OPGEBLAZEN
Voor ADN-schepen geldt er echter nog een eis. In het ADN, de regels voor het vervoer van gevaarlijke stoffen, staat dat er een vlamkerend rooster in de uitstroomopening aan dek moet worden aangebracht. Dit rooster voorkomt dat bij brand de vlam in de tank slaat, want dat kan ontploffingsgevaar opleveren. Maar met zo’n rooster verklein je de doorlaat van de ontluchtingsleiding. Wel brandveilig zijn, maar toch de tanks opblazen, ik vermoed dat dat niet de bedoeling van de wetgever is geweest. Ook wij als experts krabben ons weleens op het hoofd: wat moeten we hiermee? Vooral als we in de praktijk zien dat die vlamkerende roosters vaak vervuild zijn of soms nog erger, deels dichtgeverfd. Bij schepen die in het buitenland zijn gebouwd zien we veel ontluchtingsleidingen van onbehandeld materiaal en ja, ook die kunnen roesten, zeker in combinatie met zout water. We zijn zelfs ontluchtingen tegengekomen die voor de helft dicht zaten met brokken roest.
Niet voor niets laten de experts bij inspecties voor het verlengen van het ADN-certificaat de vlamkerende roosters demonteren en schoonmaken. Ook moet worden gecontroleerd of er geen andere obstakels in de buis zijn ontstaan. Alles om zeker te weten dat de ontluchtingsbuis open is. Zo voorkomen we een conflict met de regels, maar belangrijker nog: zo kun jij veilig en verantwoord doorvaren. Dat was de insteek in 1988 en dat is het nog steeds.
Meemme Geertman, expert.
