Een chronische ziekte kan een enorme impact op je leven hebben. We kennen allemaal wel mensen die vanwege diabetes hun bloedsuikerspiegel moeten monitoren, vanwege pijn dagelijks medicatie gebruiken of door een hartaandoening eerder vermoeid raken. Gelukkig kunnen velen ondanks deze tegenslagen toch meedraaien en blijven werken. Maar wie beroepsmatig vaart, moet wel extra alert blijven.
Je moet er niet aan denken dat een schipper tijdens het werk een epileptische aanval krijgt, of een stuurman een ‘hypo’ door suikerziekte. Niet iedere aandoening heeft invloed op het functioneren en de ernst kan per persoon sterk verschillen. Maar als het misgaat kunnen de gevolgen groot zijn, met materiële schade of letsel. Wat wettelijk gezien wel en niet mag en of de verzekering bij schade wel of niet uitkeert, is niet zo ingewikkeld. Alles valt of staat met het hebben van geldige certificaten, vaarbewijzen en patenten. Voor het Groot Vaarbewijs en Rijnpatent is een medische keuring nodig: het bewijs dat je lichamelijk en psychisch geschikt bent voor het uitoefenen van je beroep. Bij schade zal de verzekeraar altijd de papieren controleren en alleen als die op orde zijn, wordt er uitgekeerd.
VEILIGHEID BOVEN ALLES
Nu kan er tussentijds iets veranderen. Een ziekte openbaart zich, of een bestaande aandoening verergert waardoor er nieuwe risico’s ontstaan. Van oogaandoening tot hartproblemen en van de ziekte van Parkinson tot depressie: er zijn vele soorten aandoeningen die je functioneren aan boord kunnen beïnvloeden. Iedereen die vaart draagt in zo’n situatie een eigen verantwoordelijkheid. Stap één is het bespreken met de behandelend arts of bedrijfsarts en stap twee is zonodig een herkeuring aanvragen. Je zou dit kunnen zien als een onderdeel van goed zeemanschap: de verantwoordelijkheid nemen om de veiligheid altijd boven alles te stellen.
MIDDEL ERGER DAN DE KWAAL?
Soms is het niet de ziekte, maar het medicijn dat een risico vormt. Het is extra opletten als de apotheker een gele sticker op het doosje heeft geplakt met “dit geneesmiddel kan het reactievermogen verminderen”. Neem deze waarschuwing serieus. Medicijnen die suf maken zijn uiteraard slaapmiddelen en kalmerende middelen. Maar ook antidepressiva en sommige pijnstillers tot aan onschuldige pilletjes tegen hooikoorts of reisziekte kunnen ervoor zorgen dat je minder snel en adequaat reageert. Combineren met alcohol is al helemaal een slecht idee. Als je vaart onder invloed van een bedwelmend of opwekkend middel, of dat nu alcohol, drugs, medicijnen of een combinatie daarvan is, dan is eventuele schade niet verzekerd. Dus ook bij medicijngebruik geldt: neem je verantwoordelijkheid. Zorg goed voor jezelf, dan zorg je ook goed voor anderen.
NIEUWE MEDISCHE EISEN
Lees hier meer over de medische keuring en de nieuwe eisen per 1 januari 2022 via de website van de Inspectie Leefomgeving en Transport.
