Waterstof als brandstof is veelbelovend maar er zijn ook veel vragen. In deze serie gaat EOC op zoek naar antwoorden. We spreken leden en leveranciers, kijken naar de binnenvaart, passagiersvaart en pleziervaart en zetten ons zoeklicht op veiligheid en verzekering. Want één ding is zeker: de ontwikkelingen gaat snel en dan kun je maar beter goed zijn voorbereid.
De uitrol van waterstof in de binnenvaart gaat minder snel dan gedacht, maar toch vinden wij het tijd voor wat praktijktips. Want stel dat je een schip op waterstof wilt laten bouwen, hoe kun je dat dan realiseren? En als je nog niet zover bent, hoe zorg je dan voor een makkelijke ombouw naar waterstof in de toekomst?
Er komt een keer een eind aan het hoofdstuk gasolie, alleen weten we niet precies wanneer. En of waterstof de nieuwe standaard in de binnenvaart wordt, of een andere brandstof, ook dat kunnen we nog niet zeggen. Maar ondertussen moet de branche wel vergroenen en zitten ondernemers met de vraag hoe ze hun schepen toekomstbestendig kunnen maken. Dus zijn alle ogen gericht op het handjevol schepen dat al op waterstof rondvaart, zoals de “FPS Maas” van Future Proof Shipping. Engineer Jim Kooyman was vanuit Koedood nauw betrokken bij de bouw van het waterstofsysteem daar aan boord en dus dé man om te vragen welke lessen er tot nu toe zijn geleerd.
SAMEN OPTREKKEN
Kooyman ziet dat ondernemers tegen een hoop uitdagingen aanlopen als ze een schip op waterstof in de vaart willen brengen, vooral financieel. ‘De kosten van een waterstofinstallatie zijn momenteel nog dermate hoog dat een dergelijke installatie niet ‘zomaar’ geïnstalleerd wordt’, erkent hij. ‘Bij alle projecten die momenteel lopen, is er sprake van langdurige contracten met de klant. Doordat klanten meedoen, valt het financiële plaatje voor de scheepseigenaar positief uit. Dus ondernemers die overwegen om op waterstof over te gaan, zouden in gesprek moeten gaan met de bevrachter en de uiteindelijke klant.’
MODULAIR BOUWEN
Voor de meeste binnenvaartondernemers is varen op waterstof nog geen haalbare kaart. Maar wie nu een plan heeft voor nieuwbouw of ombouw, wil wel op de toekomst zijn voorbereid. Dus het liefst bouw je het schip zo, dat je op een later moment vrij eenvoudig kunt switchen van diesel naar een andere energiebron. Dat betekent: modulair bouwen. ‘Je kan een hele hoop aspecten meenemen met een nieuwbouw waardoor latere retrofit een stuk makkelijker wordt’, licht Kooyman toe. ‘Denk aan een dieselelektrische voortstuwing eventueel gekoppeld aan een accupakket. Niet alleen levert dit nu al rendement, maar ook heb je hiermee al een elektromotor in het schip staan, wat de ombouw naar waterstof vergemakkelijkt. Ook kun je in het ontwerp een ruimte meenemen die later geschikt gemaakt kan worden om een waterstofinstallatie in te plaatsen. Daarin kun je in de toekomst een fuel cell plaatsen, een methanol dual fuel generator, of een generatorset met verbrandingsmotor op waterstof. Zo houd je meerdere opties open.’
