Van duikbedrijf tot werf, van vrachtschip tot tanker: EOC verzekert heel wat maritieme bedrijven in Nederland. Omdat wij altijd nieuwsgierig zijn naar hoe zulke ondernemingen precies te werk gaan, presenteren we hier een serie met beelden en ervaringen van de mensen (en schepen!) achter het bedrijfslogo.
Waterbouwer Zevenmorgen uit Hardinxveld-Giessendam heeft met de “Holland 1” het enige splijtschip met kraan van Nederland. Het schip kan zich letterlijk in twee delen splitsen en is daarmee een graag geziene gast bij baggerwerkzaamheden. ‘We kunnen in twee minuten 600 kuub bagger lossen.’
In een vloeiende beweging zwiert Dirk-Jan Huisman met zijn draadkraan een verse lading bagger in het ruim van de “Holland 1”. ‘Hogere kermiskunde,’ zegt collega-schipper Jappe Burger. De twee zijn sinds de bouwvak bezig met een baggerklus in de Amsterdamse Mercuriushaven. ‘Baggeren met een hydraulische kraan kan iedereen. Een draadkraan is lastiger omdat de grijper, de lieren en de giek in een harmonieus samenspel moeten worden bediend,’ legt Burger uit. Twintig is hij pas en toch heeft hij al de benodigde papieren om op de “Holland 1” te mogen varen en de PML-kraan te bedienen.
De “Holland 1” van waterbouwbedrijf Zevenmorgen uit Hardinxveld-Giessendam is uniek in zijn soort, vertellen de twee trots. ‘Het is het enige splijt-kraanschip in Nederland.’
Een splijtschip kan zich in twee delen over de lengte splitsen en kan daardoor heel snel lossen: 600 kuub bagger in twee minuten. De “Holland 1” is sinds februari in de vaart bij Zevenmorgen. Het is een Duits schip, bouwjaar 1980, dat bij scheepswerf De Werken in Werkendam volledig is omgebouwd.
UNIEK SCHIP
In Nederland varen enkele splijtschepen, maar de “Holland 1” is het enige met een kraan. Die staat op een soort rails en is daardoor gemakkelijk over het dek verplaatsbaar. Via de baggercomputer kan Huisman precies zien waar hij de grijper moet laten zakken. Vanuit de cabine heeft hij een machtig uitzicht en van bijna elk passerend schip weet hij wel iets te vertellen. ‘Dat is een beunschip. Maar dat was vroeger een schip waarmee van die Fordjes werden vervoerd.’
‘Kijk, daar ligt een fles,’ wijst hij negen meter naar beneden, waar de grijper net een verse hoop bagger heeft gestort. Met de grootste precisie weet hij de fles en wat bagger weer op te pakken. Via de portofoon heeft hij Jappe al opgeroepen. Behendig vist Burger de fles uit de grijper. ‘Soms vinden we echt leuke dingen. We hebben hier weleens pijpjes uit de 17e eeuw gevonden.’
Volgens de inscriptie bevatte de nu gevonden fles ooit een geneeskrachtig watertje uit Duitsland.
‘ER ZIT EEN ANKER BIJ’
Hoewel de “Holland 1” op papier een oude dame is, is daar in de praktijk niets van te merken. Als het schip wegvaart uit de haven, is de stilte opmerkelijk. Jappe lacht: ‘Dieselelektrisch hè, er zitten van die Veth-thrusters op.’ Huisman wijst op de joysticks: ‘Hiermee kun je heel precies varen, is ook wel noodzakelijk bij het baggeren.’
Twee enorme telescopische spudpalen houden de “Holland 1” op haar plek tijdens de werkzaamheden. Af en toe schommelt het schip lichtjes als de grijper lost.
Na twee uur is het baggerwerk bijna ten einde. ‘Nog een laatste grijpie en dan zijn we klaar,’ klinkt het door de portofoon. ‘Er zit een anker bij, dat weet ik zeker.’ En warempel, er steekt iets kaarsrecht uit de grijper. ‘Zou het dan toch…’ Het blijkt helaas een balk te zijn. Met de grijper wast hij de gangboorden nog even.
Via de extreem steile trap dalen we af. ‘Ja, vooral die laatste is steil en erg dicht bij het gangboord,’ beaamt Huisman. ‘Ga ik nog wel iets op verzinnen.’
BAGGERCOMPUTER
Weer in het stuurhuis, serveert Jappe een uitsmijter. De twee schippers kunnen het prima samen vinden. ‘Je staat toch ‘s ochtends samen tanden te poetsen. Dan is het wel zo lekker als je goed met elkaar kunt opschieten.’
Ze zitten om beurten op de kraan. Als de een baggert, is de ander aan het koken of aan het schilderen.
Dan is het tijd om te vertrekken. Haast geruisloos komt de “Holland 1” in beweging en zet koers naar de Amerikahaven. Daar mag de bagger worden gestort. Via de baggercomputer is precies te zien waar nog plek is. Groen betekent voldoende diepte. Afgezien van een paar gele vlekken, is er meer dan voldoende plek. Huisman manoeuvreert de “Holland 1” in de juiste positie en dan begint het splitsen.
VILLA VOLTA
Was het baggeren nog hogere kermiskunde, dan is het splitsen Villa Volta in de Efteling. Er gebeurt van alles, maar het gaat zo langzaam dat je brein het nauwelijks waarneemt. En toch ontstaat er over de lengte van het schip een gleuf die uitgroeit tot een gapend gat. Het water in het ruim kolkt en stroomt en langzaam verdwijnt het bagger in het water. Een blik naar rechts levert een onwerkelijk beeld op. Het gangboord staat ineens schuin omhoog en wie naar links kijkt, ziet het stalen omhulsel van de spudpaal ineens vervaarlijk naar voren hellen. De mannen lachen om de verbazing van de bezoeker.
Nauwelijks twee minuten is het ruim leeg en sluit Huisman het schip weer. Op naar Hardinxveld-Giessendam. ‘De komende weken moeten er nog wat onderhoud plaatsvinden, daarna gaan we weer verder in Gelderland,’ zegt Huisman.
LOON & ZN HOUTHANDEL
Zevenmorgen Bagger en Overslag is ontstaan uit de reeds langer bestaande firma van Loon & Zn Houthandel. De naam Zevenmorgen is ontleend aan een drooggelegde polder in de directe omgeving van de thuishaven Hardinxveld-Giessendam. Zevenmorgen is opgericht in 1994 en beschikt onder meer over kraanschepen, zoals de “Optimist” en twee splijtschepen “Holland 2” en “Holland 3” (zonder kraan).
‘WE KOMEN ER ALTIJD UIT’
‘De snelle opvolging en afwikkeling bij EOC vinden wij een pluspunt. Bij ons blijft er door drukte of omstandigheden nog wel eens een schadeformulier of afwerking van de besproken reparatiepunten op de plank liggen. EOC herinnert ons er dan ook regelmatig aan dat een dossier opgepakt of afgerond moeten worden. Natuurlijk is er wel eens een verschil van inzicht over het uitgekeerde percentage van het schadebedrag of wanneer iets slijtage of direct aanwijsbare schade is. Dat hoort er nu eenmaal bij en met de juiste toelichting van beide kanten komen we er altijd uit. Wij hopen dat EOC als specialistische, onderlinge verzekeraar een eigen koers kan en wil blijven varen.’
(Foto’s en tekst René Quist)
Dit artikel verscheen eerder in de Schuttevaer.